RSI , Göreli Güç Endeksi (Relative Strength Index) 1978 yılında trader J.Welles Wilder tarafından geliştirilmiş bir teknik göstergedir. İlk olarak Wilder’in trading alanındaki en bilinen eseri olan Teknik Trading Sistemlerinde Yeni Konseptler kitabında tanıtılmıştır.
Göreli güç endeksi temelde bir osilatördür. Osilatörler, genellikle belli bir trend kanalı ya da yatay aralık içerisinde aşırı alım, aşırı satım sinyalleri üreten teknik göstergelerdir. RSI’da fiyatın göreli değişimini ölçerek 0-100 değerleri arasında bir değer üretir. Genellikle 30 değerinin altı aşırı satıma işaret ederken ,70 değerinin üstü aşırı alıma işaret eder. Trader osilatörü destekleyici verilerle yorumlayarak bu sinyallere göre alım-satım kararı verebilir.
Formülü
RSI aşamalı olarak hesaplanır ve temel değişken olarak ölçtüğü enstrümanın fiyatını kullanır. Hesaplanma metodu şu şekildedir:
X = RSI’in hesaplanmak istenen periyodu (En yaygın kullanım 14 periyoddur)
Ortalama Kayıplar(x) = Son x periyoddaki tüm düşüşlerin ortalaması
Ortalama Kazançlar(x) = Son x periyoddaki tüm yükselişlerin ortalaması
RS = Ortalama Kazançlar(x) / Ortalama Kayıplar(x)
RSI = 100 – 100 / ( 1 + RS )
Ortalama kayıp ve kazançların birden fazla hesaplama metodu olmakla birlikte RSI için yukarıdaki hesaplama adımları değişmez.
Kullanımı
Göreli güç endeksi 0-100 aralığında bir değer üretir. Değerin sıfıra yaklaşması satış yoğunluğunu gösterirken 100’e yaklaşması alımların yoğunlaştığını gösterir. 30 ve 70 seviyeleri en yaygın şekilde kullanılan sinyal ölçekleridir. Bu kullanıma göre RSI 30’un altına düştüğünde aşırı satım gösterir ve alım yapılmalıdır 70’in üzerine çıktığındaysa aşırı alıma işaret etmektedir ve satış yapılmalıdır. Alım ve satım için farklı teyit sinyalleri ya da destekleyici göstergeler kullanılabilir.
Kullanım traderın tercihlerine ya da önceliklerine göre değişkenlik gösterir. 14 dönemlik periyodun yanı sıra 9 ve 20 dönemlik periyodlarda da kullanım tercih edilmiştir. RSI’da periyod daraldıkça gösterge hızlanır ve daha fazla sinyal üretir, market gürültüsünden daha fazla etkilenir hale gelir. Periyod uzadığında ise grafik yumuşar ve sinyal sıklığı azalarak gösterge market gürültüsüne daha az duyarlı hale gelir.
RSI bir osilatör olduğu için kullanırken emirlerde mutlaka stop seviyeleri olması tavsiye edilir. Çünkü Göreli Güç Endeksinin üreteceği sinyaller doğası gereği trend karşısı sinyaller olurlar, aşırı-alım ya da satımın önemini kaybettiği şiddetli trend durumlarında traderı aniden piyasanın ters yönünde bir pozisyonda bırakabilir. Bu durumdan kaçınma için kullanılan bir şablonda önce piyasanın hacim, doğrusallık, oynaklık vb. parametrelere göre trend halinde olup olmadığını ölçümü ardından trend piyasası olmadığının tespitiyle birlikte RSI’in kullanımıdır. Trader burada teknik analizi iki aşamalı bir şekilde ayırarak göstergeyi uygular. Piyasanın yatay olduğuna karar verirse RSI sinyallerini alım-satımda daha güvenli bir şekilde kullanabilir.
Yapılan bilimsel çalışmalarda genel kanı RSI göstergesinin, işlem yapılan endeksin performansından daha iyi sonuç getirdiğidir. Relative Strength Index (RSI): A Technical Analysis Indicator for Stock Market Forecasting isimli çalışmada S&P endeksi 20 yıllık bir süreç için incelenmiş ve sinyalle alım-satımın endeks performansından daha iyi dönüş sağladığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan 2008 krizi gibi beklenmedik büyük market şoklarında RSI ile yapılan işlemler tam tersi sonuçlar vermiştir. Bu çalışmalar önceki paragrafta göstergenin kullanımı için belirtiğimiz yatay ve trend market ayrımının önemini de ortaya koymaktadır.
Datakapital’in yaptığı RSI backtest çalışmalarında ise Borsa İstanbul gibi enflasyonun yüksek olduğu para birimleri ve varlıklarda RSI göstergesine göre yerel para birimi cinsinden alım-satım endeksin altında hayli kötü sonuç verirken, enflasyona ya da dolara göre düzeltme yapılarak kullanımın daha olumlu sonuç verdiği görülmüştür.