Bir ekonomide bir yılda üretilen nihai malların piyasa değerine Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla ( GDP – GSYH ) denir. Bir ekonomide bir yılda üretilen nihai malların piyasa değeri, hem alıcıların bu malları satın almak için ödedikleri para miktarını ( toplam harcamaya ) hem de üretim faktörlerinin elde ettikleri gelirlerin toplamına ( toplam gelire ) eşittir. Dolayısıyla bir ekonomide bir yılda üretilen nihai malların piyasa değerini, toplam harcamayı ve toplam geliri hesaplayarak dolaylı bir şekilde ölçmek mümkündür. Alternatif GSYH ölçme yöntemleri toplam üretim yaklaşımı, toplam harcama yaklaşımı, toplam gelir yaklaşımı başlıkları altında toplanmıştır.
Toplam üretim yaklaşımında, GSYH ‘nın katma değerler toplamına eşit olduğu noktasından hareket edilir ve GSYH ekonomiyi oluşturan çeşitli faaliyet alanlarındaki tüm firmaların katma değerleri hesaplanarak ölçülür.
Toplam harcama yaklaşımında, bir ülkede belirli bir yılda üretilen nihai mallar tüketiciler, firmalar, hükümet ve yabancı ülkeler tarafından satın alınır. Ayrıca bir ülkede belirli bir yılda üretilen nihai malların cari yıl fiyatları üzerinden piyasa değeri (nominal GSYH), bu malları satın almak için o yıl yapılan harcamaların toplamına eşittir. Toplam harcama yaklaşımında da bu iki noktadan hareket edilerek, bir ülkede belirli bir yılda üretilen nihai malları satın almak için o yıl yapılan harcamalar, tüketim (C ), brüt yatırım ( I ), hükümet alımları ( G ) ve net ihracat ( NX ) toplamı ile ölçülür:
Nominal GSYH = C + I + G + XN
Toplam gelir yaklaşımında GSYH kişilerin üretim sürecinde elde ettikleri gelir üzerinden hesaplanır. Bir firmanın bir yılda ürettiği malların piyasa değeri ile firmanın o malları üretmek için yaptığı ödemeler arasındaki fark, firmanın muhasebe kayıtlarındaki brüt karına eşittir.
Firmanın Brüt Muhasebe Karı = Üretimin Piyasa Değeri – Ödemeler
Bir firmanın ödemeleri, diğer firmalardan satın alınan mallar için yapılan ödemeler, üretim faktörlerine yapılan ödemeler ( rant, toprak, ücret – maaş, faiz, sermaye) ile üretilen her birim malın piyasa fiyatı üzerinden hükümetin aldığı vergiler için yapılan ödemeler toplamından oluşur.
