Tüketim fonksiyonu, Keynesyen modelde tüketimi ( tüketiciler tarafından satın alınmak istenen ve satın alınan reel GDP ‘yi) belirleyen en önemli etmen harcanabilir kişisel reel gelirdir ve harcanabilir kişisel reel gelir değişince tüketimin de değiştiği varsayılır;
Keynesyen modelde tüketimdeki değişmenin harcanabilir kişisel gelirdeki değişmeye oranına, ‘marjinal tüketim eğilimi’ denir;
Denklemden de anlaşılacağı üzere harcanabilir kişisel gelirdeki 1 liralık değişmenin tüketimde kaç liralık bir değişmeye yol açtığını marjinal tüketim eğilimi gösterir. Marjinal tüketim eğiliminin örneğin c= 0.70 olması, harcanabilir kişisel gelir 1 lira artınca tüketimin 0.70 lira ( 70 kuruş ) arttığı anlamına gelir. Keynesyen modelde, harcanabilir gelir artınca ( azalınca ) tüketimin gelirden daha az arttığı ( azaldığı ) ve dolayısıyla da marjinal tüketim eğiliminin sıfırdan büyük fakat birden küçük olduğu kabul edilir;
C = C (DPI) , 0<C<1
Keynesyen modelin tüketim ve harcanabilir kişisel gelir arasında kurduğu bu ilişkiye, kısaca ‘tüketim fonksiyonu’ denir. Keynes ‘in makro iktisat teorisine kazandırdığı temel kavramlardan biri olan tüketim fonksiyonu, denklem biçiminde ifade edilirse;
C= Co + cDPI , C>0 , 0<C<1 , (c=sabit)
Marjinal tüketim eğiliminin sabit olduğu ( harcanabilir kişisel gelir artınca marjinal tüketim eğiliminin değişmediği varsayımının benimsendiği ) denklemde doğrusal tüketim denklemindeki terimi, tüketiciler tarafından harcanabilir kişisel gelir sıfır da olsa satın alınan reel GDP düzeyini ( harcanabilir kişisel reel gelir dışındaki unsurlar tarafından belirlenen tüketim büyüklüğünü ) temsil eder ve kısaca otonom tüketim olarak nitelendirilir. Yine denklemdeki cDPI terimi ise, harcanabilir kişisel reel gelire bağlı olarak değişen tüketimi gösterir ve kısaca uyarılmış tüketim olarak nitelendirilir. Denkleme göre, harcanabilir kişisel gelir artınca, uyarılmış tüketim ve böylece tüketim, harcanabilir kişisel gelirdeki artıştan daha az artar: 0 < c < 1.
Tüketim fonksiyonuna ilişkin yukarıdaki açıklamalar aşağıdaki grafikte gösterilmiştir;
Dikey eksende tüketimin, yatay eksende harcanabilir kişisel reel gelirin yer aldığı grafikte C = Co + cDPI doğrusu, tüketiciler tarafından alternatif reel GDP düzeylerinde satın alınmak istenen ve satın alınan reel GDP ’yi gösterir. C tüketim doğrusunun eğimi marjinal tüketim eğilimine ( c ), doğrunun dikey ekseni kestiği nokta ile orjin arasındaki mesafe ise otonom tüketime ( tüketicilerin reel DPI sıfır iken satın aldıkları reel GDP düzeyine, ( cO ) eşittir.) C tüketim doğrusu, otonom tüketim cO düzeyinde veri iken harcanabilir kişisel reel gelir artınca ( azalınca ) uyarılmış tüketimin ( cDPI ) ve böylece tüketimin gelirden daha az arttığını ( azaldığını ) gösterir. Örneğin grafikte harcanabilir gelir DPI1 iken uyarılmış tüketim cDPI1 = AB ve dolayısıyla da tüketimin C = Co + cDPI1 = DPI1A + AB =DPI1B‘dir. . Harcanabilir kişisel gelir DPI1′den DPI2′ye yükseldiğinde ise, uyarılmış tüketim cDPI2 =EF ve dolayısıyla tüketim C = Co + cDPI2 = DPI2E + EF = DPI2F‘di
