Yapay zeka teknolojisi ticari alanda hızla gelişmeye devam ederken, askeri alanda da önemli yeniliklerin kapısını açmıştır. Robotik, veri madenciliği, bilgisayar görü ve ana dil işleme gibi birçok klasik mühendislik alanında yapay zeka çığır açan bir teknoloji olmuştur. Yapay zeka ile onun alt dalları olan Deep Learning (Derin Öğrenme), Machine Learning (Makine Öğrenimi) artık birer prototip olmaktan çıkmış ve uygulamalar şeklinde sahalara inmiştir.
Yapay Zeka Nedir?
Yapay zeka, makinelerin yazılım aracılığı ile problem çözme yeteneğine sahip olmasıdır. Yapay zekanın herhangi bir problemi çözebilmesi için ilk olarak problem belirlenmelidir. Ardından problemi kavrayacak bir algı yada algılayıcılar aracılığı ile probleme ilişkin bilgi veri tabanı oluşturulmalıdır. Tüm bu problemin çözülebilmesine ilişkin işlemlerin yürütülebilmesi için birde algoritmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Yapay zeka için oluşturulan veri tabanında yer alan bilginin çözümle birebir örtüşen bir yapıda olmasına gerek yoktur. Ayrıca problem özelinde toplanmış bir çözüm kümesi de değildir. Probleme ilişkin olarak yapay zekayı çözüme götürmeye yönelik en uygun bilgeler devşirilerek oluşturulmuştur. Yapay zekanın herhangi bir problemi çözebilmesi için en önemli şey nasıl çözeceğini öğrenebilmesidir.
Yapay Zeka Teknolojisinin Askeri Uygulamalarda Kullanım Alanları
Yapay zekanın askeri teknolojilerde kullanım alanları şunlardır:
- Deniz kuvvetlerinde yapay zeka
- Komuta Kontrol
- Bilişsel Elektronik Harp
- Siber savunma ve siber harp
- Sualtı mayın harbi
- Lojistik
- Akıllı ve otonom sistemler
- İstihbarat keşif ve gözetleme
- Bilgi harekatı ve derin hile
- Deniz taktik uygulamaları
Yapay Zekanın Askeri Uygulamalarda Kullanılan Kabiliyetleri
Yapay zeka güçlü bir ordunun sahip olması gereken; yenilenme, hızlı karar alabilme, eğitim, başarım ve keşif istihbarat yeteneklerine sahiptir.
- Yenilenme: Kabiliyetli bir savaş pilotu ortalama 20 yılda yetiştirilmektedir. Otonom sistemlerin yorulmaz yapıları vardır ve sistemin topyekun baştan üretimi ve kopan bir uzvun kolaylıkla tamir edilmesi bir hayli kolaydır.
- Hızlı Karar Alabilme: Çok eksenli harekat ortamlarında yapay zeka, mevcut girdiler doğrultusunda çok hızlı karar alabilme yeteneğine sahiptir. Bu yeteneği sayesinde savaşların gidişatlarını değiştirmektedir.
- Eğitim: Savaş pilotu eğitimi, kurmay eğitimi, teknisyen eğitimi gibi tüm askeri personellerin yetiştirilmesinde arttırılmış gerçeklik ile yapay zeka silahlı kuvvetlere büyük kolaylıklar sağlamaktadır.
- Başarım: Yapay zekalar yüksek işlem gücü sayesinde çok kısa sürede birçok olasılığı hesaplayabilmektedir. Bu da yapay zekaların hedeflerini insanlara göre daha yüksek hassasiyetle imha ettiklerini göstermektedir.
- Keşif ve İstihbarat: Yapay zeka sahip olduğu yüz tanıma sistemleri sayesinde aranan düşmanların hızlı bir şekilde tespit edilmesini sağlamaktadır. Ayrıca bilgisayar görüşü yazılımları aracılığı ile fotoğraf, video gibi verileri de büyük alanlar için hızla işleyip güvenilir şekilde analiz yapmaktadır.
Yapay Zekanın Riskleri
Yapay zeka da tıpkı insanlar gibi edindiği enformasyonlar doğrultusunda öğrenmektedir. Eğer edindiği enformasyonlar kötü amaçlı kişiler ve kurumlar tarafından oluşturulmuş ise yapay zekanın davranışları da bu yönde ilerleyecektir. Yapay zekanı hayatımızı kolaylaştıran birçok uygulaması olduğu gibi farklı dünya görüşlerine sahip kişiler ya da kurumlarca oluşturulan algoritmalar sonucunda zararlı yansımaları da her zaman mümkündür.
Askeri Alanda Yapay Zeka Kullanımı
Algılama sistemleri ve büyük veri analizi otonom sistemlerde yapay zekanın en önemli iki bileşenidir. Türk Silahlı Kuvvetleri de milli imkanlarla üretilmesi mümkün olan teknolojilerde yetkinlik kazanmak için Ar-Ge faaliyetlerine hızla devam etmekte ve savunma bakanlığı tarafından çalışmalar yürütülmektedir.
Yapay zeka silahlı kuvvetlerin her alanında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle eğitim alanında gerçekleştirilen teknolojiler ile adaylar gerçek ortamlarda eğitim alıyor gibi yetiştirilmekte ve farklı koşullar altında nasıl doğru karar verecekleri konusunda uzmanlaşmaktadırlar. Bunun yanı sıra savaş sistemlerinde kullanılan otonom yapılar aracılığı ile askeri kuvvetler hiçbir zarar görmeden keşif yapılabilmekte ve imha süreçleri sürdürülebilmektedir. Otonom sistemlerin hızla gelişmesi sayesinde günümüzde emir komuta sistemlerinde daha aktif rol almaları konusu gündemdedir.